Alles over QSL-kaarten

16 april 2025 | Amateurnieuws

QSL-manager Gerrit PA1MT stuurde deze uitgebreide bijdrage over het ontvangen en verzenden van QSL-kaarten. Meer informatie is ook te vinden op de aparte QSL-kaartenpagina op deze site.

QSL-kaarten hebben een interessante geschiedenis! Ze worden voornamelijk gebruikt door radioamateurs om de ontvangst van communicatie te bevestigen.

Vroeger werden ze veel gebruikt in de radioamateurgemeenschap als bewijs van contact tussen twee radioamateurs.

Het woord “QSL” komt eigenlijk uit de Q-code, een afkortingscode die in de vroege draadloze communicatie werd gebruikt om boodschappen te verkorten.

De geschiedenis van QSL-kaarten begint in de vroege dagen van de radio, rond het begin van de 20e eeuw. Hier is een overzicht van hun ontwikkeling:

Beginjaren (1900-1920)

  • Eerste radiocontacten: In de begindagen van draadloze communicatie gebruikten radioamateurs en maritieme operators Q-codes,

      waaronder “QSL,” om berichten te bevestigen. “QSL?” betekende “Kunt u mijn bericht bevestigen?” en “QSL” betekende “Ik bevestig ontvangst.”

  • Handgeschreven bevestigingen: Voor de opkomst van gedrukte kaarten stuurden radioamateurs vaak brieven of notities om een verbinding te bevestigen.

Opkomst van gedrukte QSL-kaarten (1920-1930)

  • Eerste kaarten: Rond de jaren 1920 begonnen radioamateurs kaarten te gebruiken om verbindingen te bevestigen. Deze kaarten bevatten meestal de roepnaam, datum, tijd, frequentie en soms een korte boodschap.
  • Persoonlijke ontwerpen: Amateurs begonnen hun kaarten te personaliseren met eenvoudige illustraties, zoals hun zendmast of antenne.

Populariteit in de jaren 1930-1940

  • Standaardisatie: Naarmate het aantal radioamateurs groeide, werden QSL-kaarten meer gestandaardiseerd. Ze bevatten specifieke informatie zoals het signaalrapport (RST), locatie (QTH), en gebruikte apparatuur.
  • Tweede Wereldoorlog: Tijdens de oorlogsjaren namen veel landen beperkingen op amateurradio in acht, maar na de oorlog bloeide de hobby weer op en werden QSL-kaarten een belangrijk middel om contacten te bevestigen.

Na de oorlog (1950-1980)

  • Massaontwerp en drukwerk: Professionele drukkerijen begonnen QSL-kaarten te maken. Amateurs konden gepersonaliseerde ontwerpen bestellen, wat leidde tot kleurrijkere en creatievere kaarten.
  • Internationale uitwisseling: Met de oprichting van organisaties zoals de International Amateur Radio Union (IARU) en QSL-bureaus werd het eenvoudiger om kaarten wereldwijd uit te wisselen.

Digitale revolutie (1990-heden)

  • E-mail en elektronische QSL’s: Met de komst van internet ontstonden digitale alternatieven zoals eQSL en Logbook of the World (LoTW). Deze systemen maken het mogelijk om verbindingen digitaal te bevestigen, zonder fysieke kaarten.
  • Hobby en nostalgie: Ondanks de digitale alternatieven blijven veel radioamateurs fysieke QSL-kaarten verzamelen vanwege hun historische en esthetische waarde.

Culturele en historische waarde

  • Verzamelaarsobjecten: Oude QSL-kaarten bieden een unieke blik op de geschiedenis van radiocommunicatie, met ontwerpen die de technologische en culturele trends van hun tijd weerspiegelen.
  • Museumstukken: Sommige historische QSL-kaarten worden tentoongesteld in musea of bewaard in archieven van radioclubs.

Zelf QSL-kaarten ontwerpen

Een persoonlijke QSL-kaart kan je roepnaam en stijl weerspiegelen. Hier zijn enkele stappen en tips:

  1. Inhoud

Een goede QSL-kaart bevat essentiële informatie:

  • Roepnaam (Callsign): Centraal en goed zichtbaar.
  • Gegevens van het contact: Datum, tijd, frequentie, mode (SSB, CW, FT8, etc.), en signaalrapport (RST).
  • QTH (Locatie): Je stad of coördinaten.
  • Kaartnummer: Handig voor administratie, vooral bij grote aantallen.
  • Extra’s: Je apparatuur, antenne, of een korte persoonlijke boodschap.
  1. Ontwerp
  • Grafisch: Gebruik afbeeldingen van je antenne, zendmast, of een kenmerkend lokaal landschap. Je kunt ook vlaggen of symbolen van je land toevoegen.
  • Software: Gebruik programma’s zoals Photoshop, Canva, of speciale QSL-ontwerptools.
  • Drukkerijen: Veel gespecialiseerde drukkerijen bieden sjablonen en hulp bij het ontwerpen. Bekende diensten zijn bijvoorbeeld : LZ1JZ Print www.lz1jz.com
  1. Drukwerk
  • Formaat: Standaardformaat is 140 x 90 mm, zodat ze in internationale enveloppen passen.
  • Papier: Kies stevig, glanzend papier voor een professionele uitstraling.
  • Hoeveelheid: Laat een batch drukken (bijvoorbeeld 500-1000 kaarten) om kosten te besparen.

QSL-kaarten verzamelen

Veel radioamateurs verzamelen QSL-kaarten als herinnering aan hun verbindingen of als hobby. Zo begin je:

  1. Verzamelmethodes
  • Directe uitwisseling: Stuur een QSL-kaart direct naar het adres van een andere amateur. Voeg vaak een zelfgeadresseerde envelop (SAE) en soms een IRC (International Reply Coupon) bij.
  • Via QSL-bureaus: Lidmaatschap van een amateurradioclub geeft toegang tot QSL-bureaus die kaarten wereldwijd uitwisselen.
  • Evenementen en speciale stations: Doe mee aan contests of werk speciale stations (bijvoorbeeld DX-pedities) voor unieke kaarten.
  1. Thema’s voor verzameling
  • Landen: Probeer kaarten te verzamelen uit zoveel mogelijk landen (DXCC-award).
  • Speciale evenementen: Verzamel kaarten van herdenkingsstations of bijzondere gebeurtenissen.
  • Historische kaarten: Oude kaarten, vooral van zeldzame DX-stations, zijn gewild onder verzamelaars.
  1. Bewaren en organiseren
  • Mappen of albums: Gebruik fotomappen of archiefalbums om kaarten overzichtelijk te bewaren.
  • Database: Houd een logboek bij (digitaal of fysiek) om je collectie te catalogiseren.

Extra tips

  • Unieke ontwerpen: Voeg een persoonlijke touch toe, zoals een handtekening of een korte boodschap op de achterkant.
  • Internationale communicatie: Schrijf kaarten in het Engels om internationaal te communiceren.
  • Digitale alternatieven: Als je kaarten wilt verzamelen zonder fysieke verzending, overweeg platforms zoals eQSL.net of Logbook of the World (LoTW).

Het versturen van QSL-kaarten is een traditie in de amateurradiohobby en heeft verschillende redenen, zowel praktisch als symbolisch. Hier zijn de belangrijkste redenen waarom radioamateurs QSL-kaarten versturen:

  1. Bevestiging van een contact (QSO)
  • Officieel bewijs: Een QSL-kaart is een tastbaar bewijs dat je een verbinding hebt gemaakt met een andere radioamateur, vooral bij bijzondere of verre verbindingen (DX).
  • Awards en certificaten: Veel amateurradio-awards, zoals het DX Century Club (DXCC)-certificaat of het Worked All States (WAS)-programma, vereisen QSL-kaarten als bewijs.
  1. Traditie en cultuur
  • Historische waarde: Het versturen van kaarten is een traditie die teruggaat tot de vroege dagen van de amateurradio. Veel radioamateurs zien het als een eerbetoon aan de geschiedenis van de hobby.
  • Persoonlijke connectie: Het ontvangen van een fysieke kaart voelt persoonlijker en betekenisvoller dan een digitale bevestiging.
  1. Verzamelen en hobbyplezier
  • Unieke ontwerpen: Veel amateurs ontwerpen creatieve kaarten met persoonlijke of lokale thema’s, zoals landschappen, zendapparatuur, of culturele symbolen. Het ontvangen van deze kaarten kan een plezierige verrassing zijn.
  • Verzameling uitbreiden: Sommige amateurs proberen kaarten te verzamelen uit zoveel mogelijk landen of van speciale evenementenstations.
  1. Speciale gelegenheden
  • DX-pedities: Voor verbindingen met zeldzame of afgelegen locaties (zoals een onbewoond eiland of Antarctica) worden vaak QSL-kaarten verstuurd als een unieke herinnering.
  • Contests en evenementen: Tijdens amateurradio-wedstrijden of speciale herdenkingen versturen stations vaak unieke kaarten.
  1. Persoonlijke voldoening
  • Prestatie vieren: Het ontvangen van een QSL-kaart kan een beloning zijn voor het leggen van een moeilijke verbinding, zoals een contact via een lage frequentie of met een zwak signaal.
  • Communicatie waarderen: Het versturen van een kaart is een manier om respect te tonen voor de inspanning en apparatuur van de andere operator.
  1. Sociale en educatieve waarde
  • Internationale contacten: QSL-kaarten bieden een kans om te communiceren met mensen van over de hele wereld en meer te leren over andere culturen.
  • Educatie: Veel jonge radioamateurs leren via QSL-uitwisseling over geografie, communicatie, en technologie.

Hoewel digitale alternatieven zoals eQSL en Logbook of the World (LoTW) sneller en goedkoper zijn, blijft het versturen van fysieke kaarten populair vanwege de persoonlijke en historische waarde. Voor veel radioamateurs is het een tastbare herinnering aan de magie van radiocommunicatie.

QSL-kaarten worden door radioamateurs verstuurd om een radiocontact (QSO) te bevestigen. Ze zijn een tastbaar bewijs van verbindingen, vaak nodig voor awards zoals DXCC. Daarnaast zijn ze een eerbetoon aan de traditie van amateurradio en bieden ze een persoonlijke en creatieve manier om internationale contacten te waarderen.

Veel amateurs verzamelen QSL-kaarten vanwege hun unieke ontwerpen en historische waarde. Ze worden ook verstuurd tijdens speciale evenementen, contests of DX-pedities naar zeldzame locaties. Ondanks digitale alternatieven zoals eQSL blijft het versturen van fysieke kaarten populair vanwege hun persoonlijke en culturele betekenis.

Kortom, QSL-kaarten zijn meer dan een bevestiging; ze zijn een symbool van verbondenheid, traditie en de magie van radiocommunicatie.

Het idee van “ik stuur pas een QSL-kaart als ik er eerst eentje ontvang” komt wel voor in de amateurradiohobby, maar het is geen universele regel. Hier zijn de nuances:

Waarom sommigen dit doen

  1. Kostenbesparing: Het versturen van QSL-kaarten, vooral internationaal, kan duur zijn. Door te wachten op een ontvangen kaart, beperken amateurs hun uitgaven tot serieuze en wederzijdse contacten.
  2. Zekerheid: Sommige amateurs willen zeker weten dat de andere partij ook geïnteresseerd is in het uitwisselen van kaarten.
  3. Praktisch gemak: Het ontvangen van een kaart met alle details voorkomt fouten bij het invullen van een kaart.

Waarom het niet altijd ideaal is

  1. Gebrek aan initiatief: Als beide partijen wachten, wordt er geen kaart verstuurd. Dit kan frustrerend zijn, vooral als een amateur een bevestiging nodig heeft voor een award.
  2. Traditie en beleefdheid: In de amateurradio wordt het vaak als beleefd en respectvol gezien om een kaart te sturen zonder voorwaarden. Het kan de hobby meer open en vriendelijk maken.
  3. QSL-bureaus: Veel kaarten worden via bureaus uitgewisseld, waar het proces langer duurt. Wachten op een kaart kan daardoor veel tijd kosten.

Als iedereen zou wachten met het versturen van een QSL-kaart totdat ze er eerst eentje ontvangen, zou er inderdaad een patstelling ontstaan waarbij niemand meer kaarten verstuurt. Dit zou de hele traditie van QSL-uitwisseling ondermijnen.

Waarom niet wachten beter is

  1. Initiatief nemen houdt de traditie levend: Door zelf de eerste kaart te sturen, toon je initiatief en respect voor het contact. Dit moedigt anderen aan om hetzelfde te doen.
  2. Wederzijds vertrouwen: Het versturen van kaarten zonder te wachten op een reactie laat zien dat je de hobby serieus neemt en bereid bent om te investeren in de uitwisseling.
  3. Verminderen van vertragingen: Wachten op een kaart kan het proces onnodig vertragen, vooral bij internationale contacten of als een QSL-bureau wordt gebruikt.
  4. Vriendelijkheid en beleefdheid: Veel radioamateurs zien het sturen van een kaart als een teken van beleefdheid, ongeacht of ze er een terugkrijgen.

Alternatief bij twijfel

Als je twijfelt of iemand een kaart zal terugsturen, kun je:

  • Een SAE en IRC toevoegen: Dit vergroot de kans dat je een kaart terugkrijgt bij directe verzending.
  • Digitale QSL’s gebruiken: Met platforms zoals eQSL of LoTW kun je eerst digitaal een bevestiging krijgen voordat je een fysieke kaart stuurt.

Conclusie

Het is meestal niet handig om te wachten totdat je eerst een kaart ontvangt. Door zelf kaarten te sturen, help je de traditie van QSL-uitwisseling in stand te houden en zorg je voor een positieve ervaring binnen de amateurradiohobby.

Praktische info

Repeaters Groningen Stad
  • PI3GRN (stad+regio): uitgang 145,750 – shift -0,6 MHz – CTCSS-toon 82,5 Hz
  • PI2NON (N-O NL): uitgang 430.2750 – shift +1,6 MHz – geen CTCSS-toon
Repeaterfrequentie instellen

Wil je gebruik kunnen maken van een van de repeaters in onze regio, zorg dan dat je portofoon of transceiver goed is ingesteld. Hoe dat moet lees je op onze speciale pagina.

Rondes

400-ronde: maandag en vrijdag op 145.400 en dinsdag en donderdag op 28.400 vanaf 19.15 u.

QSL-kaarten

Tijdens onze afdelingsbijeenkomsten kun je uitgaande QSL-kaarten inleveren bij onze QSL-manager. Binnengekomen kaarten worden door hem gedistribueerd op onze verenigingsavonden.

Meer info over QSL-kaarten vind je hier.

Online

Als radioamateurs werken we niet alleen via de ether. Het nieuws van onze afdeling is namelijk ook te volgen via Facebook, waar we een eigen groep hebben, met inmiddels zo’n tachtig leden. ‘Zit’ je op Facebook, neem dan eens een kijkje.

Klik hier om naar de pagina van deze groep te gaan.

Onze vaste stek

Multifunctioneel centrum De Klabbe
Pluvierstraat 11
9607 RJ Foxhol